الوهیت در اندیشه افلاطون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای فلسفه اسلامی جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

امر الوهی نزد افلاطون چیست و تاریخ نگاران اندیشه چگونه خدای افلاطون را با خدای فیلسوفان مسلمان برابر انگاشته‌اند؟ این پرسش با استناد به آثار افلاطون و شارحان او بررسی گردیده و سر انجام به این نتیجه منتهی شده است که خدای افلاطون در اصل با خدای فیلسوفان مسلمان متفاوت است و خداشناسی او با همه کوشش‌های پی‌گیر سرانجام کمی بالاتر از خداشناسی اسطوره‌ای یونانی قرار دارد ولی خداشناسی فیلسوفان مسلمان تحت تأثیر اندیشه و اصول اساسی اسلام خداشناسی متعالی و توحیدی است. تفسیر ویژه از خداشناسی افلاطون  در تاریخ اندیشه اسلامی در اثر عوامل گوناگون روی داده است. از نگاه نویسنده، رویارویی دو عالم فرهنگی و در نتیجه، بومی‌سازی اندیشه‌های بیگانه و هماهنگ‌سازی آن با اصول و مسلمّات اندیشه اسلامی، از مهم‌ترین عوامل تفسیر توحیدی از اندیشه افلاطون در باره امر الوهی بوده است. مهم ترین دستاورد و کارکرد فلسفه‌ورزی افلاطون در باره خدا، تأسیس خداشناسی فلسفی به نحو خاص و پایان دادن به سیطره خدایان افسانه‌‌ای یونان و تسریع در زوال و فروپاشی آنان، می‌تواند باشد.

کلیدواژه‌ها