1
دانشپژوه دکترای حقوق عمومی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
2
دانشپژوه دکترای حقوق عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
چکیده
نوشتار حاضر با رویکرد اسنادی-تحلیلی «نسبت مفهوم کرامت انسانی و حقوق بشر در اسلام و غرب» را بههدف آشنایی بیشتر با نقصها و چالشهای اندیشه غربی در خصوص برخورداری انسانها از حقِ «کرامت انسانی» خویش، بررسی نموده است. کرامت (dignity) مفهوم کانونیِ حقوق بشر است و در میان مفاهیم مختلف حقوق بشر در اندیشه اسلامی و غربی، از نقش محوری برخوردار است و اشاره به مبنای تئوریک هویت، حیثیت و شرافت انسانی دارد. برآیند تحقیق این است که هرچند کرامت انسانی در هر دو اندیشه، بهعنوان مفهوم بنیادینِ حقوق بشر مطرح است، اما اندیشه غربی با توجه به ملاکهای که اندیشه اسلامی در خصوص خاستگاه کرامت انسانی، تکامل و سعادت انسانی، معیارهای خانواده بشری، شناسایی قلمرو و مراحل تحقق حقوق بشر ارائه داده است، با چالشهای جدی روبهرو است. در این پژوهشِ تطبیقی پس از مفهومشناسی، نسبت کرامت انسانی و حقوق بشر را در غرب، سپس در اسلام بررسی نموده و در نهایت وجوه اشتراک و افتراق دو اندیشه را استخراج نموده و نقصها و چالشهای اندیشه غربی را نشان دادهایم.