نسبت دین و فرهنگ، بر اساس سه‌گانۀ تعریف، خاستگاه و قلمرو
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش پژوه دکتری دانش اجتماعی مسلمین، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
چکیده
به رغم اهمیت دین به‌عنوان یکی از نهادهای بنیادین اجتماعی و فرهنگ به‌مثابه جامع‌ترین نظام معنایی هدایت‌گر اندیشه‌ها و کنش‌های بشری، هنوز نقش دین در فرهنگ به‌طور واضح صورت‌بندی نشده است. هدف این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته، نسبت‌سنجی میان دین و فرهنگ بر اساس سه‌گانۀ تعریف، خاستگاه و قلمرو است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در خصوص مقولات یاد شده، سه رهیافت وجود دارد. رهیافت نخست فرهنگ را منشأ دین در نظر می‌گیرد و رهیافت دوم معتقد به تعامل دین و فرهنگ است؛ اما بر اساس رهیافت سوم، فرهنگ دارای لایه‌های بیرونی و درونی/ ذاتی است و لایه‌های درونی آن، برگرفته از دین است و منشأ الهی دارد. بنابراین بر اساس رهیافت سوم، دین منشأ فرهنگ بوده و لایه‌های عمیق و درونی آن را شکل می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
)