اندیشههای کلامی و سیاسی-اجتماعی حسن البنا
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دکترای جریان‌های کلامی معاصر در جهان اسلام، جامعة المصطفی العالمیة
چکیده
اخوان‌المسلمین به‌عنوان مهم‌ترین جنبش اسلامی معاصر، توانست در جهان اسلام تحولات فکری مهمی را رقم بزند. این تحولات می‌طلبد اندیشههای کلامی و سیاسی- اجتماعی رهبر و مؤسس این جنبش(حسن البنا) دقیق مورد واکاوی و بررسی قرار گیرد. نگارنده در این مقاله تلاش کرده است با روش تحلیلی و با استفاده از آثار و خاطرات البنا و منابع مطمئن، به توصیف و تحلیل اندیشههای البنا و دغدغه‌ها و آبشخور این اندیشه‌ها بپردازد. تصویر ناقص جامعۀ اسلامی از اسلام، سلطۀ غرب بر جوامع اسلامی و خمودگی مسلمانان در برابر این سلطه، مهم‌ترین دغدغه‌های البنا است که اندیشههای کلامی، سیاسی و اجتماعی وی را پدید آورده است. نگاه ویژه وی به مفهوم اسلام، حکومت اسلامی، تقریب و وحدت اسلامی، رابطۀ دین و ناسیونالیسم، به‌عنوان مهم‌ترین اندیشههای دینی وی، و موضع‌گیری البنا در برابر استعمار غرب و نهضت او در این مسیر به‌عنوان اندیشۀ سیاسی اجتماعی وی در این گفتار بررسی شده است. به نظر نگارنده اندیشه‌ها و نهضت اصلاحی البنا تحت تأثیر دو ویژگی؛ تصوف و سلفی‌گری پدید آمده و صبغۀ این دو ویژگی در تمام اندیشه‌ها و عمل‌کرد البنا مشهود است.
کلیدواژه‌ها
)