دکتری جریانهای کلامی معاصر در جهان اسلام و استادیار مجتمع حکمت و مطالعات ادیان جامعة المصطفی العالمیة
چکیده
بحث منابع معرفتشناسی از مباحث بنیادین مکاتب، ادیان و مذاهب به شمار میرود. در اندیشۀ اسلامی هر مسلمانی باید آموزهها و تعالیم اساسیِ دین را فرا بگیرد و با منابع اصیل و بنیادین آنها که «معرفتشناسی» و «معرفت دینی» را برای انسان به وجود میآورند، آشنا شود. بررسی دیدگاههای متفکران اِخوان در این مسئله بهعنوان شخصیتهایی تأثیرگذار در جهان اسلام مهم و ضروری مینماید. هدف از پژوهش حاضر، بررسی این پرسش است که منابع معرفتشناسی از منظر سید قطب و محمد قطب چیست؟ یافتههای پژوهش که با روش تحلیلی-توصیفی سامان یافته، نشان میدهد که از منظر سید قطب و محمد قطب منابع معرفت عبارتند از: فطرت، حس، عقل، نقل و شهود که هرکدام دارای اعتبار و ارزش در حوزههای خاص هستند؛ هرچند آنها نگاه دوگانهای به عقل بهعنوان منبع معرفتشناسی دارند و منبع «وحیانی و نقل» را که مبتنی بر کتاب(قرآن) میباشد را یقینیترین نوع منبع معرفتشناسی میدانند. از نظر آنها، اما منبع وحی و نقل از منابعی هستند که عقل نیز آن را تأیید میکند و میپذیرد.