بررسی و نقد اشکالات حکیم ‌جلوه به صدرالمتألّهین در باب مسأله «کلی طبیعی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌پژوه دکتری جریان‌های کلامی معاصر (جامعة المصطفی العالمیه قم)

چکیده

حکیم جلوه از حکمای بنام و مطرح زمان خویش به‌شمار می‌رود. ایشان اشکالاتی به برخی از آراء صدرالمتألهین (ازجمله مسأله کلی طبیعی) وارد نموده است. مقصود این نوشتار اولاً آگاهی از اشکالات حکیم ‌جلوه به صدرالمتألّهین در باب مسأله کلی طبیعی است؛ و ثانیاً بررسی و نقد اشکالات وارد شده پیرامون این مسأله می‌باشد. به‌طور کلی می‌توان گفت: اساس اختلاف این دو حکیم ناشی از اختلاف در نحوۀ وجود کلی ‌طبیعی است. صدرالمتألّهین بر خلاف عقیده حکیم جلوه که اعتقادی به تحقق‌ کلی‌ طبیعی در خارج ندارد، معتقد است کلی طبیعی در خارج موجود است. نوشتار حاضر بعد از بررسی اشکالات وارده‏ی حکیم جلوه، نظر ملاصدرا را پذیرفته؛ زیرا برخلاف نظر حکیم جلوه، کلی‌ طبیعی که نفس طبیعت است در خارج موجود است. کلی ‌طبیعی به‌عنوان یک مفهوم امری منتزع از واقعیّت خارجی است و موجودیّت آن به این معناست که افرادی در خارج تحقق دارند که این مفهوم قابل حمل بر آنهاست.

کلیدواژه‌ها